لوس شدن کودک-شماره دوم

والدین در برابر كودك لوس

آیا تاكنون نگران لوس شدن كودكتان شده اید؟ آیا زمانی كه به دفعات و از روی علاقه او را می بوسید و یا هر زمان كه گریه كرد فورا به سمت او می روید نگران این موضوع شده اید؟ خبرهای امیدواركننده ای وجود دارد و آن، این كه تا یك سالگی این اتفاق نمی افتد.
دكتر علی صادقیان، متخصص كودكان می گوید: «لوس شدن بدین معناست كه با وجود سخت گیری در مورد رفتار كودك از سوی والدین، او از خود راضی و لجوج بار بیاید.»
وقتی كودك یك سالگی را پشت سر می گذارد، كم كم خود را فردی كوچك اما با خواسته های مخصوص به خود می بیند و حال زمانی است كه مادر كمی سخت گیر شود، البته چنانچه نمی خواهد كودكش بعدها لوس و ننر شود.
«ثبات گفتاری و رفتاری مادر در این سن برای كودك بسیار مهم است» حال باید دید چگونه می شود فهمید چه رفتاری نشانگر مهر و محبت والدین بوده و چه رفتاری سبب لوس شدن او می شود و حد و مرز این دو نوع رفتار كجاست.

                                      
● از بدو تولد تا شش ماهگی
۱) گریه كردن:
خیالتان راحت باشد، كودك در این سن حتی نمی داند فردی جدای از شماست. مادر فرزندی ۵ ماهه می گوید: «مادرم هر بار كه كودك را بغل می كنم، می گوید بچه را با این كار لوس و پرتوقع بار می آوری!» اما به واقع چنین نیست. وقتی كودكتان گریه می كند نمی خواهد شما را كنترل یا خسته كند. او فقط از چیزی ناراحت است و گریه تنها روشی است كه او می تواند به وسیله آن شما را خبر كند. پاسخ به گریه او، خواه از گرسنگی باشد یا از جای خیس و یا آغوش گرم مادر و پدر را بخواهد سبب می شود او احساس امنیت كند. چنان چه او را با گریه اش تنها گذاشته و اعتنا نكنیم، صرفا بدخلق و به اصطلاح عامیانه نق نقو می شود.
۲) گرسنگی:
بیشتر مادران برنامه مشخصی برای غذای كودكشان دارند. مثلا هر چهار ساعت یك بار به او شیر می دهند نه زودتر. اما به گفته متخصصان، دادن شیر به او هر گاه كه می خواهد او را لوس نمی كند بلكه باید گفت شما به نیازهای او پاسخ می دهید.
۳) در آغوش گرفتن:
برخی اوقات به عنوان یك مادر جوان احساس می كنید كه نباید زیاد نوزاد را بغل كنید، چون ممكن است اصطلاحا بغلی شود. اما محققان بر این باورند كه تماس فیزیكی با كودك مانند در آغوش گرفتن و یا حمل كردنش، به او احساس آرامش و امنیت می بخشد.
● شش تا ۱۲ ماهگی
در این سن كودك هنوز به محبت های بی دریغ والدین به ویژه مادر نیاز دارد اما در عین حال شروع به مطابقت خود با دیگر اعضای خانواده نیز می كند. اكنون تنظیم و اجرای یك برنامه روزانه و اعمال برخی محدودیت ها می تواند از بروز مشكلات رفتاری درآینده جلوگیری كند.
۱) وابستگی كودك:
در حدود نه ماهگی كودك شدیدا به مادر وابسته می شود زیرا او فهمیده كه شما فردی جدای از او هستید و می ترسد وقتی او را ترك می كنید دیگر بازنگردید! و بهترین راه برای رفع بهانه هایش، در آغوش گرفتن و بذل توجه فراوان است. وقتی به او اجازه می دهید این گونه به شما وابسته باشد این بدان معنا نیست كه او را لوس می كنید.

۲) برنامه روزانه را ثابت كنید:
ایجاد یك برنامه ثابت روزانه برای كودك در این سن پیشنهاد خوبی است. او را وادار كنید كه برای خوردن غذا، بازی و خواب وقت های خاصی داشته باشد. با این كار به او می فهمانید كه این شما هستید كه او را هدایت می كنید!
۳) كمك به كودك:
گاه والدین تمامی كارهای مربوط به كودك را انجام می دهند اما محققان معتقدند بعد از یك سالگی می توان پاره ای از فعالیت ها را به خود كودك سپرد و نظیر كفش پوشیدن، غذا خوردن با قاشق و یا حتی سرگرم كردن خودش.

۴) رشوه ندهید:
هدیه دادن پیاپی به كودك او را لوس نخواهد كرد. چیزی كه سبب لوس شدن او می شود دادن هدیه به او برای ترك یك عمل بد است.
به گفته دكتر صادقیان، رشوه دادن فقط رفتار بد او را تقویت می كند. زیرا برای بار نخست او فقط می خواهد اما دفعات بعد برای به دست آوردنش، داد و قال به راه می اندازد! و با بروز چنین صحنه هایی، با بزرگتر شدنش، شما به مشكل برخواهید خورد بنابراین تسلیم نشوید. كودكتان به تدریج با مسایل به طور منطقی تر برخورد می كند.

با ابراز محبت بی‌مورد فرزندان لوس و بی‌مسئولیت تربیت نکنید.


با ابراز محبت به تك تك فرزندان اجازه دهید آنها بدانند دوستشان دارید، تا بدین وسیله عزت نفس در ایشان رشد یابد .

دو فرزند جین روی صندلی بالا و پایین می پریدند ، اسباب‌بازی‌ها را از دست بچه‌های دیگر می قاپیدند و در مطب شلوغ می كردند . جین با ناراحتی ایستاده بود و نمی دانست آیا آنها را به حال خودشان رها كند یا از آنها بخواهد درست رفتار كنند . بهترین چیزی كه جین می خواست این بود كه فرزندانش عزت نفس خوبی داشته باشند . او همواره از فرزندانش تعریف و تمجید می كرد ؛ اما هنگامی كه می دید آنها بدرفتاری می كنند ، نمی خواست به آنها “ نه ” بگوید و تحمل می كرد . می ترسید با ایستادگی در برابر آنها به عزت نفس فرزندانش آسیب برساند ؛ اما او در نهان آرزو می كرد ، زمانی فرا برسد كه فرزندانش بدون سرزنش و تنبیه ، خوشرفتار باشند .

زخم زبان و تنبیه بدنی به نگرش بچه ها آسیب میی رساند ؛ اما بعكس محدودیت های معقول و مناسب سن كودك واقعا عزت نفس را در او پدید می آورد . روزی كه كودك بداند چگونه در شرایط مختلف وجودش را اداره كند ، حس می كند شایسته و با لیاقت است و می تواد ورزش را با موفقیت بگذراند . جین باید بداند برخورد قاطعانه ، اما محترمانه با فرزندانش ، عشق و علاقه اش را نشان می دهد . جینن و شما می توانید با رعایت ، تعادل حساس بین بیان عشق بدون شرط ، حمایت از مهارت های رشدی كودك و توقع انتظار رفتار پسندیده ، عشق و محدودیت را همزمان برقرار كنید .
علاقه خود را به فرزندان نشان دهید

هر روز با ابراز محبت به تك تك فرزندان اجازه دهید آنها بدانند دوستشان دارید، تا بدین وسیله عزت نفس در ایشان رشد یابد . شما می توانید با كلمات ، با دراغوش گرفتن و با مشاركت در فعالیتی كه فرزندتان به آن علاقه دارد ، عشق و محبت خود را بیان كنید .
برای كودك خود وقت بگذارید و با او به گفتگو بنشینید ؛ اما سعی كنید مكالمات شما بدون پند و نصیحت باشد و این بدان معناست كه شما احساسات كودك خود را بپذیرید ، چه او ببه خاطر از دست دادن عروسكیی غمگین باشد یا به دلیل دعوت نشدن به تولد دوستش ناراحت باشد . یا به علت اینن كه تكالیفش را كاما نكرده و از دیدن تلویزیون محروم شده و عصبانی باشد .
“ زمان ” و “ توجهی ” كه به فرزندان خود اختصاص میدهید ،علاقه شما را ثابت می كند ؛ چرا كه زا این طریق چیزی كه دارید یعنی “ پذیرش ” خود ررا به آنها تقدییم می كنید . با وجود این اگر دائم به فرزندان خود بگویید چقدر عزیز و با ارزشمند اما كوچكترین علاقه به رشد مهارت های آنها نداشته باشید ، شاهزاده هایی لوس و بی مسوولیت تربیت یم كنید .

به رشد مهارت های آنها كمك كنید
والدین با توجه مستمر به رشد مهارت‌های فرزندانشان از آموزش‌های ساده تا مهارت‌های پیچیده تر ، می تواند عزت نفس را در آنها پدید آورند . همان‌طور كه توانایی فرزندتان رشد میكند ، شناخت انگیزه‌های او نیز از اهمیت خاصی برخوردار است . همچنین شناخت و صصحبت درباره توانایی فرزندتان نیز ضروری است . هنگامی كه برای اولین بار نامش را می نویسد و یا هر تلاشی كه لیاقت او را نشان دهد ، بهتر مهارت او را تقویت كنید . به جای این كه در تعریف و تمجید كودك زیاده گویی كنیم ( چقدر فوق العاده ای ! شاهكار كردی ) بهتر است بصراحت آنچه را انجام داده توصیف كنید : ( دیدم از مادر بزرگ به خاطر هدیه اش تشكر كردی ، این كارت مودبانه بود ) ، ( متوجه شدم كیك خودت را با برادرت تقسیم كردی ، این كارت محبت آمیز بود ) ، ( می دانستم برایت سخت اسست اتاقت را مرتب كنی ، اما این مار را كردی . حالا بیا با هم برویم سینما ) به كودكام اجازه دهید ،آشكارا بفهمند چه انتظاراتی از آنها دارید ، مانند “ الان وقت آن است كه اسباب بازی‌هایت را جمع كنی و در قفسه بگذاری . بیا با هم این كار را انجام دهیم .” وقتی كارتان تمام شد ، به او بگویید : “ از كمك شما متشكرم ”

به كودكان بیاموزید هر رفتاری پیامدهایی دارد
اگر بچه های جین اصولا شلوغ كار و بدرفتار هستند ، او باید قبل از این كه به جایی بروند به بچه ها بگوید كه چه انتظاری از آنها دارد . “ وقتی به خانه مادر بزرگ می ریوم ، یادتان باشد روی مبلها بالا و پایین نپرید و شلوغ كاری نكنید و اگر بچه‌های دیگری آنجا بودند باید همه با هم از اسباب بازی‌ها استفاده كنید .”
جین می تواند ژبا ارائه پیامد رفتار كودكگان به آنها ،مجركی ایجاد كند تا مشوق رفتار پسندیده باشد ؛ مانند “ اگر وقتی به مهمانی رفتیم شلوغ كاری كردید و با بچه‌های دیگر به خاطر اسباب بازی دعوا راه انداختید فورا به خانه بر می گردیم . اگر ببینیم در خانه مادر بزرگ بالاو پایین نپریدید و در بازی به بچه‌های دیگر صبر كردید تا نوبت به شما برسد ، پس وقتی به خانه برگشتیم فیلمی كه دوست دارید برایتان می گذارم ببینید ” . در این هنگام باز هم بچه‌ها به بدرفتاری ادامه دادند ، جین باید میهمانی را ترك كند و بچه‌‌ها را به خانه برگرداند و نیازی نیست آنجا بماند و از خجالت سرخ شود .
او می تواند با یك عذر خواهی از میزبان خداحافظی كند و بگوید “ به نظر می آید بچه های من امروز قابل كنترل نیستند ، متاسفم باید برویم از دعوت شما ممنونم ” . از این طریق جین می تواند شرایط را بخوبی و باوقار اداره كند و نیازی به عصبانیت و پرخاشگری نیست . با خارج شدن از میهمانی به‌ اعتماد به نفس بچه‌ها لطمه مهمی نمی خورد . بعد از ان جین سخت تلاش كرد كه عشق بدون شرط خود را به فرزندانش بیان كند و نیز توانایی های رشدی آنها را تقویت كند . شما نیز مانند جین می توانید با تمرین روشهای بالا عصبانیت خود را كنترل و این خویشتنداری را به فرزندان دلبند خود منتقل كنید . آنها نیز می توانند خویشتنداری و عزت نفس را با هم به دست بیاورند .